KPMG: Απειλή για την πράσινη ανάπτυξη οι ελλείψεις πρώτων υλών

Η επίτευξη ενός κόσμου με μηδενικό ισοζύγιο άνθρακα θα εξαρτηθεί από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που θα αντικαταστήσουν τις παραδοσιακές. Όμως η προμήθεια των ορυκτών και των μετάλλων που είναι απαραίτητα για αυτές τις «πράσινες» τεχνολογίες βρίσκεται υπό απειλή, σύμφωνα με τη νέα παγκόσμια έκθεση «Resourcing the Energy Transition: Marking the World Go Round« που δημοσιεύεται από την KPMG και τον όμιλο Eurasia Group.

Έως το 2050 θα απαιτηθούν περισσότερα από 3 δισ. τόνοι ορυκτά όπως λίθιο, γραφίτης και κοβάλτιο. Παρά τα πλούσια αποθέματα η πρόσβαση σε αυτούς τους κρίσιμους πόρους έχει λάβει έντονα πολιτικό χαρακτήρα, με τη γεωπολιτική ισχύ να αναμένεται να μετατοπιστεί από τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες σε χώρες όπου κυριαρχεί η εξόρυξη των μετάλλων. Με ένα σχετικά μικρό αριθμό χωρών να διαθέτουν κοιτάσματα, ο ανταγωνισμός για τους ζωτικούς αυτούς πόρους πρόκειται να είναι σκληρός καθώς οι κυβερνήσεις αποζητούν την ενεργειακή ασφάλεια.

Επιπλέον, ασκούνται ολοένα αυξανόμενες πιέσεις να καταστούν πιο βιώσιμες οι εξορύξεις. Οι πρώτες αυτές ύλες απαιτούν τεράστιες ποσότητες ενέργειας, εργασίας και κόπου για την εξόρυξη, την επεξεργασία και την κατανάλωσή τους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή του περιβάλλοντος και να μειώσει τη βιοποικιλότητα, ενώ ενδέχεται να επικρατούν και κακές εργασιακές συνθήκες.

Τέτοιοι δυνητικά αδύναμοι κρίκοι της εφοδιαστικής αλυσίδας δεν επηρεάζουν μόνο τον κλάδο της ενέργειας. Έχουν αντίκτυπο και σε κλάδους που εξαρτώνται από «πράσινες» τεχνολογίες και λύσεις αποθήκευσης ενέργειας, όπως οι υποδομές, οι μεταφορές και η αυτοκινητοβιομηχανία, καθώς και αυτές που ανταγωνίζονται για πόρους που βρίσκουν πολλαπλές εφαρμογές, π.χ. στη βιομηχανική παραγωγή και στις βιοεπιστήμες.

Στην έκθεση της KPMG υποστηρίζεται ότι η κυκλική οικονομία μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Η επαναχρησιμοποίηση, η ανακύκλωση και ο αναπροσανατολισμός των μετάλλων και των πρώτων υλών μπορούν να συνεισφέρουν στη βεβαιότητα της προμήθειας και δυνητικά να ελαττώσουν τη μόλυνση και τις εκπομπές διοξειδίου άνθρακα, ελαχιστοποιώντας την ανάγκη για εξορύξεις.

Η δημιουργία μια κυκλικής οικονομίας στην ενέργεια απαιτεί μια τεράστια συντονισμένη προσπάθεια από κυβερνήσεις, παραγωγούς φυσικών πόρων και εταιρείες που χρησιμοποιούν τους πόρους. Σύμφωνα με την έκθεση, εάν οι κυβερνήσεις αποσαφηνίσουν τις φιλοδοξίες τους ως προς την πράσινη ενέργεια, θα μπορέσουν να προγραμματίσουν τις ανάγκες τους σε φυσικούς πόρους, να στρέψουν τις επενδύσεις τους προς καθαρές τεχνολογίες και να διασφαλίσουν τις προμήθειες πρώτων υλών.

Οι εξορυκτικές επιχειρήσεις θα πρέπει να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματός τους, την προστασία του περιβάλλοντος και την εξυπηρέτηση των κοινωνιών τους ως μέρος μιας βιώσιμης στρατηγικής εξόρυξης και επεξεργασίας.

Εταιρείες από μια σειρά κλάδων, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, η αιολική και η ηλιακή ενέργεια και η παραγωγή μπαταριών, θα μπορούσαν να μειώσουν την τελική ζήτησή τους για μέταλλα και ορυκτά, εισάγοντας «κυκλικά» προγράμματα που εντάσσουν στην παραγωγή τους την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση.