Σε νομοθετική ρύθμιση, η οποία αναμένεται να ψηφιστεί άμεσα, προχωρά το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προκειμένου να διαχειριστεί την υπερπαραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Συγκεκριμένα, η αύξηση της παραγωγής από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα αυτή την άνοιξη εγείρει σοβαρούς κινδύνους για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος, καθιστώντας αναγκαία την επιβολή περιορισμών.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα αναμένεται να κορυφωθεί κατά την περίοδο του Πάσχα, όταν η μειωμένη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας εντός και εκτός Ελλάδας θα καταστήσει δύσκολη τη διάθεση των πλεονασματικών «πράσινων» μεγαβάτ. Οι φορείς διαχείρισης, όπως ο ΑΔΜΗΕ, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο μπλακάουτ μεταξύ Μεγάλης Παρασκευής και Δευτέρας του Πάσχα, καθώς η ισορροπία του δικτύου απειλείται.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε ημερίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ), η πλεονάζουσα παραγωγή από ΑΠΕ το Πάσχα μπορεί να φτάσει τα 5.300 MW. Αν η δυνατότητα εξαγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ήταν μεγαλύτερη, η υπερβάλλουσα παραγωγή θα μπορούσε να μειωθεί στα 3.000 MW. Ωστόσο, οι περιορισμοί στις εξαγωγές σε περιόδους χαμηλής ζήτησης καθιστούν δύσκολη τη διαχείριση του πλεονάζοντος φορτίου.
Τα τελευταία δύο χρόνια, η ταχεία ανάπτυξη των ΑΠΕ έχει αυξήσει σημαντικά το ποσοστό της πράσινης ηλεκτροπαραγωγής. Το 2023 προστέθηκαν επιπλέον 2 GW από ΑΠΕ, δημιουργώντας μεγαλύτερη πρόκληση για τη διαχείριση της ισορροπίας του συστήματος, ιδίως την άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν οι ισχυροί άνεμοι και η έντονη ηλιοφάνεια αυξάνουν την παραγωγή.
Πρόστιμα για τους παραγωγούς που δεν συμμορφώνονται με τις περικοπές
Για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση των παραγωγών ΑΠΕ, το ΥΠΕΝ και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας προωθούν αυστηρότερα μέτρα, τα οποία περιλαμβάνουν πρόστιμα για τους παραγωγούς που δεν εφαρμόζουν τις οδηγίες περικοπών.
Το πρόστιμο θα λειτουργεί με κλιμακωτή χρέωση:
- 500 ευρώ ανά μεγαβατώρα για πρώτη παράβαση
- 1.000 ευρώ ανά μεγαβατώρα για δεύτερη παράβαση
- 1.500 ευρώ ανά μεγαβατώρα για επαναλαμβανόμενες παραβάσεις
Το μέτρο στοχεύει κυρίως στους παραγωγούς φωτοβολταϊκών, καθώς η πλειονότητα των εγκαταστάσεων (8.500 MW) στο δίκτυο δεν διαθέτει εξοπλισμό τηλεποπτείας (set point), ο οποίος επιτρέπει στον διαχειριστή να επιβάλλει περιορισμούς παραγωγής σε πραγματικό χρόνο.
Τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν από τα πρόστιμα δεν θα καταλήξουν στα ταμεία του κράτους, αλλά στον Ειδικό Λογαριασμό για τις ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ). Σύμφωνα με τις τελευταίες αποφάσεις του ΥΠΕΝ, η νομοθετική ρύθμιση θα προβλέπει ότι η ΡΑΑΕΥ θα μπορεί να προχωρήσει στη διαμόρφωση του μηχανισμού περιορισμών έγχυσης, ο οποίος έχει ήδη προταθεί από τον ΔΕΔΔΗΕ.
Πρόσφατα, το ΥΠΕΝ περιέλαβε στο νομοσχέδιο για τους υδάτινους πόρους μια διάταξη που θωρακίζει τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ απέναντι σε νομικές αξιώσεις από παραγωγούς ΑΠΕ. Η διάταξη αυτή ορίζει ότι οι Διαχειριστές δεν φέρουν ευθύνη για αποζημιώσεις προς παραγωγούς ΑΠΕ, όταν λαμβάνουν μέτρα περιορισμού παραγωγής για λόγους διασφάλισης της σταθερότητας του συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγοί δεν θα μπορούν να απαιτούν αποζημίωση για την ενέργεια που δεν παράγεται λόγω των περιορισμών που επιβάλλονται από το κράτος.
Η αλματώδης αύξηση των ΑΠΕ εκτός από ευκαιρία για την Ελλάδα είναι και πρόκληση, καθώς η χώρα προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ της αύξησης της πράσινης ενέργειας και της διασφάλισης της ευστάθειας του ηλεκτρικού συστήματος. Τα νέα μέτρα αποσκοπούν στη δημιουργία ενός πιο ευέλικτου και βιώσιμου ενεργειακού δικτύου, που θα μπορεί να διαχειρίζεται καλύτερα τις διακυμάνσεις παραγωγής και ζήτησης.
Πηγή: newmoney.gr