Τα ορυκτά καύσιμα σήμερα στο επίκεντρο των εργασιών της COP26

Στα ορυκτά καύσιμα αναμένεται να εστιάσουν σήμερα εκπρόσωποι των κυβερνήσεων στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, προχωρώντας σε δεσμεύσεις για τον περιορισμό της παραγωγής και της χρήσης του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του άνθρακα.

Οι ανακοινώσεις που αναμένονται έχουν στόχο να επιταχύνουν τη στροφή των χωρών σε πιο καθαρές μορφές ενέργειες, η οποία, σύμφωνα με τους επιστήμονες και τους παγκόσμιους ηγέτες, είναι απαραίτητη προκειμένου να μειωθούν ουσιαστικά τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και να περιοριστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Όμως είναι πολύ πιθανό οι δεσμεύσεις να φέρουν ξανά στην επιφάνεια το βαθύ χάσμα μεταξύ των πλούσιων χωρών, που πιέζουν για τον άμεσο τερματισμό της χρήσης των ορυκτών καυσίμων, και των πιο φτωχών χωρών, οι οποίες βασίζονται στον άνθρακα και στα άλλα ορυκτά καύσιμα για την ανάπτυξή τους.

Η Πολωνία, το Βιετνάμ και η Χιλή θα είναι μεταξύ των χωρών που αναμένεται να δεσμευτούν να σταματήσουν να βασίζονται στον άνθρακα για την παραγωγή ενέργειας και να μην κατασκευάσουν άλλα τέτοια εργοστάσια, υπογράφοντας μαζί με συνολικά 190 χώρες και οργανισμούς μια συμφωνία για την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα.

Προς το παρόν δεν είναι ξεκάθαρο αν υπογράψουν τη συμφωνία χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ινδονησία και η Τουρκία, όπου βρίσκονται υπό κατασκευή πολλά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας με άνθρακα. Τον Σεπτέμβριο η Κίνα είχε ανακοινώσει ότι θα σταματήσει τη χρηματοδότηση τέτοιου είδους εργοστασίων στο εξωτερικό, αλλά όχι και στο εσωτερικό της.

Ξεχωριστά, τουλάχιστον 19 χώρες σχεδιάζουν να δεσμευτούν σήμερα στην COP26 να σταματήσουν την κρατική χρηματοδότηση έργων στο εξωτερικό που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα. Επίσης, αρκετές χώρες ενδέχεται να ενταχθούν στη συμμαχία Beyond Oil and Gas, της οποίας ηγούνται η Δανία και η Κόστα Ρίκα.

Βασικός στόχος των συζητήσεων στην COP26 είναι να διασφαλιστούν δεσμεύσεις από τα κράτη για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου -κυρίως από τον άνθρακα, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο- σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να περιοριστεί η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Ο τρόπος που θα υλοποιηθούν αυτές οι δεσμεύσεις εξακολουθεί να είναι υπό εξέταση, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Από την καύση του άνθρακα παράγεται περίπου το 37% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ η φτηνή, άφθονη τοπική παραγωγή σημαίνει ότι ο άνθρακας κυριαρχεί στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε πολλές χώρες, περιλαμβανομένης της Νότιας Αφρικής, της Πολωνίας και της Ινδίας.