Κατεστραμμένα ή αλλοιωμένα τα 2/3 των τροπικών δασών, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη

Οι άνθρωποι κατέστρεψαν ή αλλοίωσαν τα δύο τρίτα των τροπικών δασών που κάλυπταν αρχικά την επιφάνεια της Γης, σύμφωνα με νέα ανάλυση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Rainforest Foundation Norway, που σημαίνει συναγερμό για την εξαφάνιση με ταχύ ρυθμό αυτής της φυσικής ασπίδας κατά της κλιματικής αλλαγής.

Η κατοίκηση και η μετατροπή της Γης σε καλλιεργήσιμα εδάφη έχουν εξαφανίσει το 34% της αρχικής έκτασης των τροπικών δασών και αλλοίωσαν τουλάχιστον άλλο 30%, καθιστώντας τα περισσότερο ευάλωτα στο μέλλον στις πυρκαγιές και στη φθορά.

Περισσότερο από το ήμισυ της καταστροφής που έχει συντελεστεί από το 2002 εντοπίζεται στη ζούγκλα του Αμαζονίου και στα γειτονικά της τροπικά δάση.

Οσο περισσότερες εκτάσεις τροπικών δασών καταστρέφονται, τόσο περισσότερο ευνοούνται οι παράγοντες που ενισχύουν την κλιματική αλλαγή, γεγονός που καθιστά δυσκολότερη την επιβίωση των τροπικών δασών που έχουν απομείνει, δηλώνει ο συντάκτης της μελέτης ερευνητής Anders Krogh.

«Είναι ένας τρομακτικός κύκλος» σχολιάζει ο ερευνητής, σύμφωνα με τον οποίο το σύνολο της έκτασης που χάθηκε από το 2002 μέχρι το 2019 είναι μεγαλύτερο από την έκταση της Γαλλίας.

Εκταση τροπικού δάσους ίση με ένα γήπεδο ποδοσφαίρου καταστρέφεται κάθε 6 δευτερόλεπτα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του World Resources Institute.

Το τμήμα του Αμαζονίου που βρίσκεται στη Βραζιλία δέχεται τεράστιες πιέσεις τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς μια αγροτική έκρηξη έφερε στην περιοχή αγρότες και κερδοσκόπους της γης που υλοτομούν για να καλλιεργήσουν σόγια, να εκτρέψουν βοοειδή και για άλλες καλλιέργειες. Η τάση έχει επιδεινωθεί από το 2019 και την έλευση στην εξουσία του προέδρου Μπολσονάρο με την αποδυνάμωση της τήρησης των περιβαλλοντικών κανόνων.

Ομως το δάσος του Αμαζονίου αποτελεί τη μεγαλύτερη ελπίδα για τη διάσωση των τροπικών δασών που έχουν απομείνει. Tο δάσος του Αμαζονίου και τα γειτονικά του δάση, το Ορινόκο και το τροπικό δάσος των Άνδεων, αντιστοιχούν στο 73,5% των τροπικών δασών που παραμένουν ακόμη ανέπαφα, σύμφωνα με τον Anders Krogh.

Τα τροπικά δάση της νοτιοανατολικής Ασίας, η μεγαλύτερη έκταση των οποίων ανήκει στην Ινδονησία, έρχονται δεύτερα σε ρυθμό καταστροφής από το 2002 – μεγάλα τμήματά τους έχουν δοθεί για καλλιέργεια φοινικόδενδρων.

Η Κεντρική Αφρική έρχεται τρίτη, όπου το μεγαλύτερο μέρος της καταστροφής να επικεντρώνεται στην πεδιάδα του ποταμού Κονγκό, εξαιτίας της γεωργίας και της κατοίκησης.

Τα δάση που αναφέρονται στη μελέτη ως αλλοιωμένα είτε έχουν καταστραφεί τμηματικά είτε έχουν καταστραφεί και αντικατασταθεί από δευτερεύουσα δασική ανάπτυξη, διευκρινίζει η Rainforest Foundation Norway.

Ο ορισμός για το ανέπαφο τροπικό δάσος είναι ενδεχομένως υπερβολικά αυστηρός, προειδοποιεί ο Tasso Azevedo, συντονιστής της πρωτοβουλίας MapBiomas, βραζιλιάνικης πρωτοβουλίας χαρτογραφικής καταγραφής της αποψίλωσης των δασών στη χώρα. Η μελέτη περιλαμβάνει ως ανέπαφες μόνο εκτάσεις τουλάχιστον 500 τετραγωνικών χιλιομέτρων, μη περιλαμβάνοντας μικρότερες περιοχές που μπορεί να προστίθενται στις εκτάσεις των παρθένων δασών του κόσμου.

Ο Anders Krogh εξηγεί ότι ο ορισμός του επελέγη εξαιτίας του γεγονότος ότι μικρότερης έκτασης δασικές ζώνες βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω της «δυναμικής των παρυφών» (edge effect), καθώς τα δένδρα πεθαίνουν ταχύτερα και η βιοποικιλότητα συντηρείται δυσκολότερα στις παρυφές του δάσους. Ενα δάσος έκτασης 500 τετραγωνικών χιλιομέτρων μπορεί κάλλιστα να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του οικοσυστήματός του, λέει.