Με την αισιοδοξία ότι “φαίνεται να αλλάζουν τα πράγματα στον κόσμο” όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, έκλεισε την εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, «Ελλάδα+Περιβάλλον» ο πρόεδρος του κόμματος, Αλέξης Τσίπρας. Όπως υπογράμμισε, “το καλό νέο” είναι ότι η προστασία του περιβάλλοντος έχει γίνει “κτήμα” και το έχουν κατανόησει όλοι, “αριστεροί, δεξιοί, κυβερνήσεις, μικρομεσαίοι, καπιταλιστές” και έτσι οηγηθήκαμε να βάλουμε στόχους το 2015.
Ωστόσο, εξήγησε ότι δεν αρκούν οι στόχοι και πρέπει να συμφωνήσουμε και στον “δρόμο” που θα ακολούθησουμε. “Αν ο δρόμος αυτός αυξάνει τις ανισότητες διαρηγνύει την κοινωνική συνοχή, δημιουργεί εντάσεις, υπονομεύονται και οι ίδιοι οι στόχοι”, σημείωσε, τονίζοντας την ανάγκη να “επιλέξουμε ένα δρόμο συμπεριληπτικό”. Υποστήριξε δε, ότι παρ’ όλο που όλοι συμφωνούν στην αναγκαιότητα της πράσινης μετάβασης, υπάρχουν και εδώ, δύο οπτικές: η “προοδευτική” με “πυξίδα την κοινωνική δικαιοσύνη” και η “συντηρητική” που “την βλέπει μέσα από τα μάτια ενός business project” προκειμένου να συνεχιστεί ο “καπιταλισμός”.
Καταλήγοντας, ανέφερε ότι η πανδημία ήταν ένα “σοκ, που απέδειξε ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι και μας ανάγκασε να σκεφτούμε αλλιώς”, ενώ παρέπεμψε στον “αέρα αλλαγής” που πνέει και στις ΗΠΑ, αλλά και ενδεχομένως και στη Γερμανία με την άνοδο των Πρασίνων ενόψει των εκλογών. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης που συντόνισε ο δημοσιογράφος, Κώστας Αργυρός, τοποθετήθηκαν με τη σειρά για το θέμα εκπρόσωποι από όλο το φάσμα της επιστήμης, της κοινωνίας και της πολιτικής.
Ανοίγοντας τη συζήτηση, ο Μανώλης Πλειώνης, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, παρουσίασε στοιχεία από την έρευνα που διενεργεί το Εθνικό Αστεροσκοπείο και που συμβαδίζουν με αντίστοιχες έρευνες διεθνώς, επισημαίνοντας ότι το 2020 ήταν η πιο θερμή χρονιά από το ξεκίνημα των καταγραφών, με αποτέλεσμα τις πολύ καταστροφικές πυρκαγιές παγκοσμίως.
Για την Ελλάδα, τόνισε ότι είναι από τα πιο ευάλωτα σημεία στον κόσμο, καθώς η θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά 1,5 βαθμό Κελσίου από το 1980 σε σχέση με 0,5 βαθμό παγκοσμίως. Υπογράμμισε, τέλος, την ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα μετριασμού και προσαρμογής.
«Η κοινωνία του νησιού παίρνει αποφάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, πιστεύει ότι η ευημερία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με ένα υγιές περιβάλλον», είπε η δήμαρχος Τήλου, Μαρία Καμμά Αλιφέρη. Σημείωσε ότι «η δημοτική αρχή, τα τελευταία 30 χρόνια έχει αναπτύξει έντονη φιλοπεριβαλλοντική πολιτική, με την ένταξη όλου του νησιού και των βραχονησίδων του στο δίκτυο Natura 2000, την ανακήρυξη πολύ μεγάλου μέρους του ως καταφύγιου άγριας ζωής – και το επιστέγασμα όλων αυτών των προσπαθειών μας, ήταν η διεθνής αναγνώριση του νησιού μας ως το πρώτο ενεργειακά αυτόνομο νησί της Μεσογείου με το Tilos Project». «Κι αυτό ξεχάστηκε χθες», σχολίασε. Σημείωσε δε, ότι είναι έργο που ζυμώθηκε μέσα από την κοινωνία του νησιού, ότι αυτό το πρόγραμμα είναι χρηματοδοτούμενο από το ερευνητικό πρόγραμμα Horizon 2020, με μια ιδιωτική χρηματοδότηση 2,5-3 εκατ. από ελληνική εταιρεία, έχει σχεδιαστεί από ελληνικό εκπαιδευτικό ίδρυμα και «το έργο αυτό έχει ανοίξει μια νέα εποχή για τη νησιωτικότητα».
Ο Νίκος Χαραλαμπίδης από την Greenpeace, αναφέρθηκε στα μαθήματα που έχουμε πάρει από την πανδημία, τονίζοντας ότι προκειμένου να έχουμε γρήγορα τα αποτελέσματα που χρειάζονται, πρέπει να είναι σύμμαχος η κοινωνία και να έχει η επιστήμη κυρίαρχο ρόλο στις πολιτικές αποφάσεις. Ο ίδιος ανέφερε επίσης, ότι εκτός από πολιτικές, πρέπει να αλλάξει και η καθημερινότητά των πολιτών, διαμηνύοντας ότι πρέπει να προετοιμαστεί η πολιτική ηγεσία και για διαφωνίες, αφού όπως είπε, δεν μπορεί να είναι χαρούμενοι όλοι.
Κλείνοντας, ο κ. Χαραλαμπίδης χαιρέτισε την πρωτοβούλια αυτή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ενώ παράλληλα υπογράμμισε ότι πρέπει να γίνει μια πρωτοβουλία διαβούλευσης. Σε αυτό, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας, αντέδρασε θετικά, λέγοντας ότι όπως όλες οι πρωτοβουλίες πολιτικής “συγκροντούνται σε ανοιχτό διάλογο με επιστήμονες, που αφορούν, όχι το κόμμα, αλλά την κοινωνία”.
Το λιανικό εμπόριο είναι παρόν στην εθνική προσπάθεια της πράσινης προσαρμογής της οικονομίας, όμως είναι απαραίτητο ένα εθνικό σχέδιο που θα θέσει τους άξονες της μετάβασης και θα προβλέψει τα απαραίτητα εργαλεία για τη διασφάλιση κοινού βηματισμού για όλους, ανεξαιρέτως μεγέθους, είπε ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, Γιώργος Καρανίκας. Τόνισε ότι η όποια συζήτηση, θα πρέπει να λάβει υπόψη τη θέση του εμπορικού κόσμου στην οικονομία. Είπε ότι ο πράσινος, όπως και ο ψηφιακός, μετασχηματισμός, δεν αποτελούν μια αυτονόητα ουδέτερη διαδικασία και εξέφρασε την ανησυχία, «λόγω των υψηλών πόρων που απαιτεί η πράσινη προσαρμογή των επιχειρήσεων, να ανοίξει το χάσμα μεταξύ του μεγάλου και μικρού λιανεμπορίου» και να διευρυνθούν ανισότητες.
Ο κ. Τσίπρας επισήμανε, ότι ο κ. Καρανίκας βάζει το θέμα της μετάβασης από τη σκοπιά της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας που ήδη έχει πληγεί, για να τονίσει πως δεν πρέπει να μείνει κανένας πίσω από αυτή τη διαδικασία, γιατί αν έχουμε άνοιγμα της ψαλίδας των ανισοτήτων, μπορεί να δημιουργήσει μεγάλες εντάσεις και συγκρούσεις.
Ο Νικόλας Φαραντούρης, καθηγητής Ευρωπαϊκής Έδρας Jean Monnet, διευθυντής Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ενέργεια Παν. Πειραιά, εξέφρασε την αισιοδοξία του για το μέλλον, καθώς οι φοιτητές, όπως σημείωσε, επενδύουν στις σπουδές που αφορούν αντικείμενα του μέλλοντος. Μιλώντας για την ανάγκη παιδείας και εκπαίδευσης, τόνισε ότι δεν πρέπει να αφορά μόνο την ανάδειξη των προκλήσεων, αλλά και την καλλιέργεια δεξιοτήτων προς την κατεύθυνση αυτή, με ταυτόχρονη δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας και πιο ενδιαφερουσών.
Η τέως συνεκπρόσωπος Οικολόγων Πράσινων και μέλος της πολιτικής γραμματείας των Οικολόγων Πράσινων, Κατερίνα Ανδρικοπούλου-Σακοράφα, διατύπωσε τη θέση ότι «για να έχει νόημα ο οποιοσδήποτε κλιματικός νόμος, θα πρέπει να αντιμετωπίζει αυτά τα δύο: την κατασπατάληση των πόρων και τη φτώχεια». Θύμισε την αιθαλομίχλη που κάλυπτε την πόλη μας πριν από μερικά χρόνια τους χειμώνες, επισημαίνοντας ότι οι πολίτες άναβαν μαζικά τζάκια και ξυλόσμπες, γιατί αδυνατούσαν να πληρώσουν το κόστος των κεντρικών θερμάνσεων. «Τότε μπήκε στο λεξιλόγιο μας η ‘ενεργειακή φτώχεια’» είπε, σημειώνοντας ότι «η ενεργειακή φτώχεια είναι πάνω απ’ όλα φτώχεια και προέκυψε από τη φτωχοποίηση λόγω των μέτρων λιτότητας την περίοδο 2010-15». Η κ. Ανδρικοπούλου ανέφερε ότι όσο πιο φτωχοί είναι οι πολίτες μιας χώρας, τόσο πιο φτωχοί είναι οι περιβαλλοντικοί δείκτες της και ότι «δεν είναι μόνο η κατασπατάληση πόρων που καταστρέφει το περιβάλλον και τον άνθρωπο, είναι και το αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, δηλαδή η φτώχεια που ευθύνεται για την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και κατά συνέπεια για την κλιματική κρίση».
Την ανάγκη να καλυφθεί το κενό τριακονταετίας σε εθνική βιομηχανική πολιτική, τόνισε ο Χρήστος Γεωργίου, γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος. Όπως είπε, η αναγκαία πράσινη προσαρμογή που καλούνται να υλοποιήσουν οι μικρομεσαίες μεταποιητικές επιχειρήσεις, χρειάζεται ένα “συνεκτικό πλέγμα δράσεων πολιτικής” προκειμένουν να κάνουμε λόγο για ένα πραγματικά βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο.
Συγκεκριμένα, σημείωσε ότι αυτή η μετάβαση χρειάζεται “στρατηγικό σχεδιασμό, ορθό σύστημα διακυβέρνησης, χρηματοοικονομικά εργαλεία και ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα δράσεων που θα διασφαλίζει θετικές επιδράσεις στην ανάπτυξη της οικονομίας”.
Ο βουλευτής και τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, τόνισε ότι ο όρος «πράσινη επανάσταση» αντιμετωπίζει αυτό που έχουμε μπροστά μας. Σημείωσε ότι πρέπει να αλλάξουμε τα πάντα στον τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης, στις κοινωνικές λειτουργίες, στον ρόλο της Πολιτείας. Επισήμανε ότι έχουμε μια μεγάλη περιβαλλοντική κρίση που είναι και κρίση οικοσυστημάτων, δηλαδή κρίσεις που αλληλοτροφοδοτούνται αρνητικά. Τόνισε ότι η αλλαγή που έχουμε μπροστά μας, πρέπει να αναστείλει αυτόν τον ρυθμό και να κάνει ταυτόχρονα ανθεκτική τη ζωή μας. Δηλαδή, εξήγησε, πρέπει να μετριάσουμε τις επιπτώσεις και στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αλλά να έχουμε και ανθεκτικές υποδομές, κοινωνικές, οικονομικές λειτουργίες. Σχολίασε ότι το μέγεθος της πρόκλησης, μας δίνει τη δυνατότητα να το χαρακτηρίσουμε «πράσινη επανάσταση». «Αλλάζουμε τη ζωή μας για να υπάρχει ζωή», «η μετάβαση πρέπει να είναι δίκαιη αλλιώς δεν θα είναι μετάβαση», υπογράμμισε.
Από την πλευρά της, η βουλευτής Φλώρινας, αναπληρώτρια τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ, Πέτη Πέρκα, αναφέρθηκε στις συνέπειες αλλά και τις ευκαιρίες που προσφέρει η πράσινη μετάβαση για την περιοχή της Δυτικής Μακεδόνιας, ασκώντας κριτική στην κύρβερνηση ότι “συνεχίζει να αυτο-σχεδιάζει, ερήμην της κοινωνίας”. Όπως είπε, η απολιγνιτοποίηση είναι μια “μοναδική ευκαιρία αποκατάστασης της ζημιάς” που έχει υποστεί η περιοχή, ωστόσο η Δ. Μακεδονία κινδυνεύει με “οικονομική και κοινωνική καταστροφή ελλείψει σχεδίου”. Ανέφερε, τέλος, ότι η Αριστερά έχει ένα “εναλλακτικό σχέδιο” από αυτό της κυβέρνησης, στη βάση της συνεργασίας μεταξύ της τοπικής κοινωνίας και των επενδυτών.
«Ο στόχος της πράσινης μετάβασης είναι η βιωσιμότητα της κοινωνίας», υπογράμμισε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Πέτρος Κόκκαλης. Τόνισε ότι «ο αγώνας είναι για την πρόοδο του ανθρώπου για τη συλλογική ευημερία και την κοινωνική συνοχή, η θεραπεία των κοινωνικών ανισοτήτων και την ισορροπία των οικοσυστημάτων που έχει καταστρέψει ο κανιβαλιστικός καπιταλισμός των τελευταίων δεκαετιών». Τόνισε ότι η πράσινη μετάβαση είναι ένα αίτημα κοινωνικής δικαιοσύνης. Είπε ότι η πανδημία απέδειξε ότι τα κράτη μπορούν να καθοδηγήσουν αποτελεσματικά, και την κοινωνία, και την οικονομία, σε δραστικές άμεσες και ριζοσπαστικές αλλαγές. Με αφορμή την πανδημία, η ΕΕ έβαλε στον πάγο τον ζουρλομανδύα του Συμφώνου Σταθερότητας, πάγιο αίτημα των προοδευτικών δυνάμεων, και εμείς ως Αριστερά, έχουμε προτείνει την αντικατάστασή του από τη Συμφωνία για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, που θα επιτρέπει την χρηματοδότηση στη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών και θα καταπολεμά τις ανισότητες.
Τέλος, η υπεύθυνη για την κλιματική κρίση, το περιβάλλον και την ενέργεια στον ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ, Ρένα Δούρου, υπογράμμισε το ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στη μάχη για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης, μεταφέροντας από το Συμβούλιο της Ευρώπης τη θέση, ότι πρόκειται και για μια κρίση δημοκρατίας, μια ηθική και πνευματική κρίση. Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε ότι η συμμετοχή των πολιτών θα είναι και αυτή που θα κρίνει την έκβαση της μάχης, τονίζοντας ότι το “δυνατό χαρτί” είναι οι νέοι και οι νέες.
