Μέσω τηλεδιάσκεψης Βλαντιμίρ Πούτιν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προχώρησαν χθες στη θεμελίωση του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας στο Ακούγιου, στην επαρχία της Μερσίνας, στα νότια παράλια της Τουρκίας, απέναντι από την Κύπρο. Ο πυρηνικός σταθμός αναμένεται να αρχίσει να λειτουργει από το 2023, ενώ ο ρωσικός πυρηνικός κολοσσός Rosatom έχει αναλάβει την κατασκευή συνολικά τεσσάρων πυρηνικών αντιδραστήρων στην περιοχή του Ακούγιου.
Το κόστους 20 δισ. δολαρίων έργο είναι ένα από τα μεγαλύτερα κατασκευής νέων πυρηνικών εργοστασίων στον κόσμο και χάρη σε αυτό η Τουρκία θα ενταχθεί στην ομάδα χωρών που χρησιμοποιούν πυρηνική ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς.
Αυτή η εξέλιξη έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία και προβληματισμό στην ελληνική πλευρά. Μάλιστα, το ενδεχόμενο ενός «τουρκικού Τσερνόμπιλ» φέρεται να έθεσε πρόσφατα -στη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν- ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. Ο κ. Δένδιας ανέφερε στον κ. Μπλίνκεν τις πολλαπλές προβληματικές πτυχές της κατασκευής του πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου, συγκεκριμένα ότι αποτελεί απειλή για την ασφάλεια σε απόσταση αναπνοής από άλλα κράτη στην περιοχή καθώς και ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη επένδυση που έχει κάνει η Ρωσία στο εξωτερικό, ενώ δεν παρέλειψε να τονίσει την απροθυμία της Άγκυρας να μοιραστεί σχετικές πληροφορίες.
Από την πλευρά του, ο Τούρκος πρόεδρος έκανε λόγο «στρατηγικό βήμα στο οποίο προχωρήσαμε στο πλαίσιο της εξασφάλισης της ενεργειακής μας ασφάλειας και ένα τεράστιο έργο-σύμβολο της τουρκορωσικής ουνεργασίας». Η Τουρκία σκοπεύει να θέσει σε λειτουργία τον πρώτο αντιδραστήρα το 2023, κατά την επέτειο των 100 ετών από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας, ενώ οι υπόλοιπες τρεις μονάδες ισχύος πραγραμματίζεται να τεθούν σε λειτουργία έως το τέλος του 2026, μία κάθε έτος. Ο πυρηνικός σταθμός παραγωγής ενέργειας του Ακούγιου θα αποτελείται από τέσσερις αντιδραστήρες ισχύος 1.200 MW και θα έχει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 4.800 MW. Ο Ερντογάν υποστήριξε ότι το εργοστάσιο είναι εξοπλισμένο με τα πιο υψηλού επιπέδου συστήματα ασφαλείας με βάση τους κανόνες της Διεθνούς Επιτροπής Ενέργειας.
Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη μονάδα ισχύος του πυρηνικού σταθμού -στο πλαίσιο της σημφωνίας που υπέγραψαν η Τουρκία και η Ρωσία τον Μάιο του 2010- θεμελιώθηκε στις 3 Απριλίου 2018. Οι εργασίες επιταχύνθηκαν μετά τη θεμελίωση της δεύτερης μονάδας ισχύος το 2020, ενώ η άδεια δόμησης της τρίτης μονάδας εκδόθηκε τον Νοέμβριο του 2020. Η σημφωνία του 2010 για την κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου είχε επικριθεί έντονα από περιβαλλοντικές οργανώσεις. Μάλιστα, σε μια περίοδο που συζητείται ο περιορισμός στη χρήση πυρηνικής ενέργειας -για παράδειγμα, η Γερμανία σκοπεύει να κλείσει όλα τα πυρηνικά εργοστάσιά της έως το τέλος του 2022-, η Τουρκία επενδύει στην πυρηνική ενέργεια, πρακαλώντας ανησυχία για ένα ενδεχόμενο νέο Κοζλοντούι, αυτή τη φορά στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ενδεικτικές του τι θα μπορούσε να συμβεί είναι οι δύο εκρήξεις που σημειώθηκαν τον Ιανουάριο κοντά στο εργοτάξιο που κατασκευάζεται το πυρηνικό εργοστάσιο της Τουρκίας, με αποτέλεσμα να πρακληθούν ζημιές σε κοντινά σπίτια. Και φυσικά, κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει το τρομακτικό ατύχημα τη δεκαετία του 1980 στο Τσερνόμπιλ ή τα ατυχήματα στο πυρηνικό εργοστάσιο του Κοζλοντούι στη Βουλγαρία.